آکوستیک موسیقی

نام کتاب: مقدمه‌ای بر آکوستیک سازهای زهی و بادی

موضوع: آکوستیک موسیقی

ترجمه و تألیف: مهندس غلامحسین اسماعیل‌زاده‌ها

قطع: وزیری

شابک: 6-6784-06-964

تعداد صفحات: 352

مرکز پخش: تهران ، موسیقی عارف. تلفن: 33900739-021

تهران ، انتشارات پارت ، تلفن: 66405627 -021



امروزه دانش بشر در حوزه‌های گوناگون چنان گسترش یافته و به شاخه‌های مختلف تقسیم شده است که نزدیکترین رشته‌های علمی نیز از یکدیگر فاصلة بسیار گرفته‌اند. با این وجود ، ریاضیات ، فیزیک و موسیقی که از هزاران سال پیش ، ارتباطی تنگاتنگ و اسرارآمیز با یکدیگر داشته‌اند ، همچنان پیوند خود را حفظ نموده‌اند. ریاضیات و فیزیک ، همانند گذشته کلید فهم و بیان پدیده‌های طبیعی هستند و چنان با مفاهیم بنیادی طبیعت درآمیخته‌اند که آدمی بدون برخورداری از این دو ، قادر به ادراک آنها نیست. در این میان ، ریاضیات که از اعتباری خاص و قطعیتی خلل‌ناپذیر برخوردار است ، همچنان اصالت خود را حفظ نموده و به ابزاری توانمند و شایسته جهت بیان مفاهیم و پدیده‌های فیزیکی و همچنین تجزیه و تحلیل آنها بدل شده است. از آنجایی که آکوستیک نیز شاخه‌ای از علم فیزیک محسوب می‌گردد ؛ لذا از این قاعده مستثنی نیست و برخورداری از حداقل معلومات ریاضی جهت دریافت مفاهیم آن ضروری است.

آکوستیک طی قرن اخیر ، گامهای بلندی را در سیر تکاملی تمدن پیموده و اکنون به رشته‌های تخصصی گوناگون تقسیم شده است. در میان این رشته‌ها ، آکوستیک موسیقی که اولین و پرجاذبه‌ترین موضوع فیزیکی مورد علاقة فیلسوفان ، موسیقی‌دانان ، دانشمندان دورة باستان و حتی دانشمندان ایرانی نظیر فارابی و ابن‌سینا بوده ، متأسفانه در کشور ما مهجور باقی مانده است. آکوستیک موسیقی ، در دنیای علم و هنر ، هر دو از مقام و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و شایسته است که بیش از این ، مورد توجه و عنایت پژوهشگران و هنرمندان قرار گیرد.

عدم وجود منبع و مأخذ داخلی در ارتباط با آکوستیک موسیقی و به ویژه آکوستیک ساز که بتواند بدون طرح مباحث پیچیدة ریاضی و فیزیک ، پاسخگوی سؤالات هنرجویان و دانشجویان باشد و همچنین بازتاب مثبت مقالاتی از نگارندة این کتاب پیرامون «آکوستیک سالن کنسرت» و «آکوستیک گیتار» که در ماهنامة «هنر موسیقی» به چاپ رسید ، وی را بر آن داشت تا در این زمینه به تحقیق پرداخته و به جمع‌آوری ، طبقه‌بندی و تألیف چنین مجموعه‌ای اهتمام ورزد. این مجموعه حاصل دو سال و نیم تلاش ، تجربه ، تحقیق و مطالعه در زمینة سازهای گوناگون می‌باشد. مؤلف با نگارش این کتاب ـ که برای اولین بار در ایران به آکوستیک سازهای زهی و بادی می‌پردازد ـ تلاش نموده است تا آکوستیک موسیقی و بالاخص آکوستیک ساز را به شیوه‌ای علمی و در عین حال ساده برای دانشجویان ، هنرجویان و هنرمندان علاقمند معرفی نماید.

نگارنده با توجه به تجارب به دست آمده ، در تألیف این کتاب دو گروه را در نظر داشته است: گروه اول دانش‌آموزان ، دانشجویان و یا مهندسینی که دارای دانش ریاضی و فیزیک مطلوبی هستند و در رشتة موسیقی فعالیت دارند و گروه دوم هنرجویان و مدرسین موسیقی که از اطلاعات کمتری پیرامون ریاضیات و فیزیک برخوردارند. لذا این مجموعه به گونه‌ای تدوین و تألیف گردیده که برای هر دو گروه مفید و مثمر ثمر باشد.

علی‌رغم آن‌که در بیان مفاهیم اساسی ، در پاره‌ای موارد ، ورود به مباحث فیزیک ناگزیر و ضروری به نظر می‌رسید ، لیکن نحوة ارائة مطالب در این کتاب به گونه‌ای است که برای علاقمندان مبتدی نیز قابل استفاده است. جهت مطالعة این کتاب نیازی به اطلاعات پیچیده و جامع نبوده و داشتن معلومات مختصری پیرامون ریاضیات ، فیزیک و موسیقی کافی است. در سراسر کتاب ، تأکید بر مفاهیم اساسی است و مباحث پیچیدة ریاضی در ارائة مطالب دخالت داده نشده است ؛ بلکه سعی بر این است تا موضوعات گوناگون ، حتی‌الامکان از جنبة کیفی مورد مطالعه و بررسی قرار گیرند. تمامی مطالب به شکلی سازماندهی شده‌اند که به فهم تدریجی آکوستیک ساز بیانجامد